Bevindelijke geloofsleer

Bevindelijke geloofsleer
(recensie Saambinder 2022)
Het boek dat ter bespreking voor me ligt, was, in de vertaling van Koelman, een van de oudvaders die me altijd bijzonder aangesproken heeft. Zijn levensbeschrijving – hij werd slechts 26 – was in de oude uitgave door Koelman bijzonder indrukwekkend verhaald. Ik kocht – ik was toen docent godsdienst aan de Guido de Brès – toen bij de De Slegte in Rotterdam een groot deel van de voorraad op die daar uitverkocht werd, om er mijn atheneumleerlingen mee te verrijken.

Binning was in Glasgow al op zijn 19e jaar tot professor in de filosofie aangesteld en hij werd op zijn 22e gemeentepredikant in Govan, nabij deze Schotse stad. Er zijn gelukkig tamelijk veel preken van hem bewaard en dit boek, dat vroeger de titel droeg Ettelijke gronden van de christelijke religie, is voor veel mensen al tot zegen geweest. Hierin vinden we belangrijke onderwerpen uit de geloofsleer op orde gesteld. Helaas heeft de auteur het niet kunnen afmaken. De wijze waarop hij de leerstukken bespreekt is uitermate bevindelijk. Zijn geestelijke inzicht en rijpe beleving deed mensen in zijn tijd al denken dat wat hij geschreven had uit de pen gevloeid was van een oud en geoefend leraar, maar hij was nog een jongeling.

Het is een goede zaak dat ouderling Folmer uit Apeldoorn gezorgd heeft voor een hedendaage vertaling. Hij verantwoordt zijn werk in een voorwoord. Van Koelman is nog wel opgenomen de opdracht aan de studenten in de heilige Godgeleerdheid, en daar ben ik blij om. Wat zie je dit boek graag in hun handen, maar ook in de handen van alle studerenden. Als ze niet meer gewend zijn een oudvader te lezen, moet u ze dit boek cadeau doen, met de opdracht het ook echt te lezen! Jammer vind ik het dat de uitvoerige levensbeschrijving van Koelmans hand ontbreekt. In die leemte is wel voorzien door het plaatsen van een veel kortere biografie van de hand van de bekende John Howie, vergezeld van een toelichting van Matthew Leichman en een Woord Vooraf van Patrick Gisllespie. Hoe het zij, het is een heel waarvolle uitgave, die ik graag in veel handen zie en waarvan ik wens dat ze velen tot rijke zegen zal zijn.

n.a.v. Hugo Binning, Grondslagen van de christelijke religie, 313 pag. vert. H. Folmer, uitg, Den Hertog, 29,50