Ontlezing

Het is een opmerkelijk verschijnsel en het kan bijna niemand ontgaan dat het lezen van boeken, kranten of tijdschriften door volwassenen en zeker door jongeren steeds minder gedaan wordt. Je kunt je afvragen wat daar de oorzaak van is. Veel mensen lijken er in onze jachtige tijd geen gelegenheid voor te vinden – of moet ik zeggen: te zoeken. Heel veel informatie krijgen we aangeboden door beeldschermen, in het klein of in het groot. Het is een makkelijke maar vaak ook oppervlakkige manier van kennis verkrijgen Vroeger kochten mensen die een brede kennis begeerden een encyclopedie, maar nu zijn ecyclopedieën voor heel weinig geld antiquarisch te koop. Ook de prijzen van allerlei lectuur zien we dalen. Kranten en tijdschriften hebben de grootste moeite hun abonneebestand op peil te houden, want wie van de jongeren leest er nu nog een krant? Wie gaat er nog zitten om rustig een uitvoerig artikel in een tijdschrift te lezen? Het moet kort zijn en vooral van veel plaatjes voorzien om nog wat aandacht te trekken en dan nog doen veel ‘lezers’ niet veel meer dan ‘koppen snellen’. 

Onze generale synode heeft het Deputaatschap voor Kerk, Gezin, Jeugd en Onderwijs gevraagd zich eens te bezinnen op dit verschijnsel van de ‘ontlezing’ en de nadelige gevolgen ervan. Van een zoon die de jeugdvereniging jarenlang leiding gaf, hoorde ik dat veel jongeren niet veel meer lezen dan een sms’je. Een goed boek? Wie neemt daar nu nog de tijd voor! Een dagboek? Nou ja, als er uit voorgelezen wordt. Van harte hoop ik dat in ieder geval de Bijbel door onze jongens en meisjes nog wordt gelezen. Soms vrees je dat alles in onze oppervlakkige tijd te moeilijk is.

We moeten ons inderdaad op de ontlezing eens bezinnen en daar in de gezinnen mee beginnen. Geef de jongere kinderen die pas leren lezen, toch voor hun rapport een mooi boekje. En waarom ook niet voor de verjaardag? Lees als ouders voor, bij het naar bed brengen en stimuleer het lezen in de lange winteravonden. Laat de jongeren een mooie boekenkast vullen en leren lezen wat de geest echt verrijkt, in plaats van dag en nacht aan een mobiel verslaafd te zijn en zich te verzieken door de informatie die daardoor binnenkomt. Nooit was er zoveel goede lectuur voor zo weinig geld te koop als in onze tijd. In de zeventiende eeuw legde men er een dagloon en meer voor op tafel; nu zien de uitgevers dat de goedkopere geschenkenboekjes nog het beste lopen. Het is wel heel fijn dat nog vaak goede boeken worden weggegeven, bijvoorbeeld bij het afleggen van de openbare belijdenis. Maar lezen we de boeken ook? Geef als ouders een goed voorbeeld, vooral ook als het gaat over boeken die middellijk tot een zegen voor de ziel kunnen zijn. We moeten de strijd aanbinden tegen de ontlezing en proberen zicht te krijgen op de zegeningen die er mee kunnen komen in het lezen van goede lectuur.

C.J. Meeuse